Laguntza-zerbitzuak

Zerbitzu honek eta atal honetako beste batzuek, adinekoak, gaixoak edo menpekotasuna dutenak zaintzea eta artatzea dute helburu, askotan gertatzen baita senideek horretarako astirik edo ezagutzarik ez edukitzea.
Edozein egoera tarteko (adina, mendekotasuna…), konpainia behar duen pertsona artatzera bideratuta dago, zerbitzuaren helburu zehatza edozein izanik ere: aisialdia (zinemara joatea), pasealdia egitea, osasun-zentrora joatea, eguneko zentro batera laguntzea…
Halako zerbitzuetako adituak aukeratu ditugu, premia duen pertsona egoki artatuta egongo dela ziurtatzeko.

Batzuetan, etxean bertan bizimodu normala egitea galarazten duen arazo bat sortu izanaren ondorioz, etxea egokitzeko premia sor daiteke.
Etxea premia berezietara egokitzeko lanean espezializatutako laguntzaileak aukeratu ditugu: bainuontzian heldulekuak ipintzea izan daiteke, dutxa aldatzea edota etxeko edozein gela egokitzea.
Gure laguntzaileek arazo zehatzetarako irtenbidea lortzeko aholkuak emango dizkizute, eta egin beharreko aldaketa guztiak egiteko prest egongo dira.

Adineko pertsonari edo mendekotasuna duenari sor dakiokeen edozein zalantza argitzeko zerbitzua da, egoera fisikoa edo bakardadea ikusirik, berari egokitutako irtenbiderik onena bilatzeko.
Orotariko informazioa eskainiko zaio:
~ Nola sartu eguneko zentroan, eta tramitazioa egiteko laguntza.
~ Nola sartu egoitza batean eta zer dirulaguntza dagoen eta nola tramitatu daitekeen. Eta beharrezkoa bada, tramitazioa egiteko laguntza ere bai.
~ Nola egokitu etxea, adinekoaren egoera bereziaren arabera.
~ Nola lortu etxean behar dituen laguntzak (zaintzaileak, etxeko langileak, janari-zerbitzua edo zaintza-zerbitzua, adibidez).
Alferrikako tramiteak saihesten ditu zerbitzuak.

Arrazoi bat dela, beste bat dela, etxeko lanak egiteko laguntza behar izaten dugu batzuetan; eguneroko laguntza izan daiteke edo ordu batzuetakoa izan daiteke.
Etxez etxeko laguntzaile adituak hautatu ditugu, jendearen bizitza errazteko asmoz.
Aurkezten ditugun profesionalek platerak garbitzen dituzte, zorua eta altzariak garbitu… Gainera, narriadura kognitiboak jotako pazienteei laguntzen diete, etxea beti garbi eta eroso egon dadin.

Eguneko zentroak adineko pertsonetan espezializatutako instalazioak dira: profesional-talde batek prebentzio-zerbitzua, tratamendua eta zaintza eskaintzen dizkie bertan. Adinekoek etxean bizitzen jarraitu ahal dute eta ordutegi jakin batean eguneko zentrora joaten dira, beste pertsona batzuekin bildu eta diziplina anitzeko talde baten aldetik orotariko jarduerak jasotzeko:
~Osasuna sustatzeko
~Terapia okupazionalen bidez (suspertze kognitiboa, gerontogimnastika, laguntza psikologikoa, oroimenaren edo arretaren entrenamendua…) autonomia mantentzeko edo berreskuratzeko
~Bizikidetza indartzeko
~Suspertze funtzionala bideratzeko
~Osasun- edo gizarte-arazoen jarraipena egiteko
~Kultura- edo prestakuntza-jarduerak egiteko
Hein bateko narriadura kognitiboa edo fisikoa izan arren, autonomia-maila mantentzen duten pertsonak joaten dira eguneko zentroetara. Elikadura eta garraioa eskaintzen dituzte, eta egun jakin batzuetarako edo iraupen luzeagoetarako kontratatzeko aukera dago.
Baldintza jakin batzuk betetzen dituzten eguneko zentroak hautatu ditugu, aukerarik egokienak direlakoan.

Pertsona bat zaintzeak egunero-eguneroko harreman etengabea edukitzea eskatzen du, batez ere mendekotasuna duten pertsonei buruz ari bagara. Horregatik, pertsonak zaintzen aditua den profesional batek lasaitasuna ekarriko digu familia-ingurura.
Bereizi egin behar ditugu zaintzaileak eta etxez etxeko laguntzaileak. Zaintzaileek premia duten pertsonei laguntzen diete; etxez etxeko laguntzailea, berriz, etxeko lanez arduratzen da.
Zaintzaileen lanak dira, besteak beste, oinarrizko betebeharrak egiten laguntzea (elikadura, bainua, higiene pertsonala, janztea, bainugelara laguntzea…); lagun egitea eta bakartasuna ekiditea; medikamentuak hartzen dituztela bermatzea; erosketak egin eta janaldiak prestatzea; gorputz-jarrerak aldatzen laguntzea; pertsona altxatu eta paseatzen laguntzea; osasun-zentrora, ospitalera eta besteetara laguntzea; paseoaldiak egitea…
Desgaitasun motorra edo psikikoa dutelako edota mendekotasun-egoeran edo bakarrik daudelako, zaintzaileak behar dituzten pertsonei zuzendutako zerbitzua da, pertsonak ez duelako bere kabuz eguneroko jarduerak egiteko aukerarik.
Zerbitzua ematean berme osoa eskaintzen duten laguntzaileak aukeratu ditugu.

Etxetik mugitzerik ez dugunean eta mandaturen bat egin behar dugunean, beste norbaitek gure izenean egiteko aukera ematen du zerbitzuak. Adibidez: supermerkatuan erosketak egitea, mezularitza bidez zerbait bidaltzea, tindategira joatea, edozein saltegitara joatea, jostunarengana joatea zerbait bidaltzera edo ekartzera, autoa IATa egitera eramatea, medikuaren tratamendua jasotzea, botikara joatea…

Adinekoen egoitzak adinekoak aldi baterako edo iraunkorki bizi diren zentroak dira kasu gehienetan, mendekotasuna dutenean eta hirugarren pertsonen laguntzaren bat behar dutenean.
Zentro horiek familia-etxearen alternatiba bihurtzen dira, etxean egotea gomendatzen ez duten zenbait inguruabar (familiakoak, ekonomikoak, soziosanitarioak, etab.) elkartzen direnean.
Zentro bat aukeratzerakoan, oso ondo jakin behar dugu zer baldintza dituen, zer profesional dituen, zer zerbitzu eskaintzen dituen, zerbitzu horiek benetan dituen ala ez, zer zerbitzu osagarri eskaintzen dizkiguten, eta hori guztia senidearen egoera, osasun fisiko eta mentaleko egoera, mendekotasun-maila eta abar aztertuz.
Edonola ere, nahitaezkoa da zentroak egoiliarrarekin duen harremanaren baldintza guztiak jasotzen dituen kontratu bat sinatzea.
Garrantzitsua da beti zentroaren barne-araudia kontsultatzea, bertan baitaude onarpen- edo baja-baldintzak, bizikidetza-arauak eta egoitzaren funtzionamendua ezagutzeko interesgarriak diren beste batzuk.
Bat hautatu dugu Adinekoen egoitzak mendekotasun-egoeran dauden pertsonei arreta emateko diseinatutako zentroak dira, eta ezin dituzte etxean dituzten beharrak behar bezala ase, intentsitate handiagoko laguntzak behar dituztelako.
Zerbitzu horren prestazioa iraunkorra izan daiteke, egoitza-zentroa ohiko etxebizitza edo aldi baterako etxebizitza bihurtzen denean, osasun-arazo bat sendatzen ari diren edo berreskuratu daitekeen autonomia-galera duten pertsonentzat. Behin-behinekotasunak zaintzaileak oporretan edo asteburuetan atseden hartzeko egonaldiak ere hartzen ditu.
Egoitza-baliabideak arreta integrala eta etengabea bermatzen die egoiliarrei, beren autonomia-maila hobetzeko edo mantentzeko, beren muga funtzionalak konpentsatzeko eta behar duten banakako laguntza emateko.
Pertsonaren beharretara hobekien egokitzen den zentroa aukeratzeko, komenigarria da informazio-guneetara jotzea (IMQ Ayuda) edo profesional baten laguntza izatea (oinarrizko gizarte-zerbitzuak, osasun-zentroak, elkarteak, etab.), eskaintzen diren jarduerei eta zerbitzuei, eskaintza publiko eta pribatuari eta bertara sartzeko aukerei buruzko aholkularitza emateko ".
Jarraian, kalitate-irizpide gorenak betetzen dituzten egoitza batzuk hautatu ditugu.
Kalitate-irizpide gorenak betetzen dituzten egoitzei, zentzu guztietan.

Etxez etxeko laguntzarako berehalako prebentzio-zerbitzu iraunkorra da telelaguntza. Adinekoei eta desgaitasuna edo mendekotasuna duten pertsonei zuzenduta dago, eta premiak edo larrialdiak konpontzeko behar diren baliabide teknologiko eta sozialak erabiltzen ditu.
Erabiltzaileen bizi-kalitatea hobetzea da helburua; izan ere, gizarte- eta familia-ingurunearekiko harremana errazten du, eta, krisi pertsonalik, sozialik edo medikorik gertatuz gero, berehala esku hartzea ahalbidetzen du. Horri esker, pertsonari nahiz familiari segurtasuna eskaini eta beharrik izan gabe egoitzetan sartzea ekiditen da.
Telelaguntza-modalitate desberdinak daude, zenbait faktore aintzat hartuta:
-Abian jartzeko moduaren arabera:
~Terminalean edo urruneko kontroleko unitatean sakatuz. Modalitate hori da ohikoena eta ezagunena. Erabiltzaileak alarma aktibatu dezake etxean duen eta telefono-lineari lotuta dagoen terminalari esker, edota aldean daraman urruneko kontrolari esker (lepokoa izan daiteke, eta batzuetan eskumuturrekoa ere bai). Dena dela, mugikorren bidez aktibatzeko aukera ere badago gaur egun.
~Sistema pasiboak: egunero egin beharreko funtzioren bat epealdi batean burutzen ez bada, berez aktibatzen da alarma. Sistema horrek sentsoreak, alarmak eta abar erabiltzen ditu. Argi eta garbi bereizi behar dira larrialdi baten berri (erabiltzailea erori egin delako, kea, sua, gas-ihesa, lapurreta…) ematen duten sistema pasiboak, batetik, eta sistemaren huts edo akats baten berri (tentsio elektrikoak huts egitea, urrutiko kontroleko unitatearen bateriak huts egitea, sistemaren autoazterketa eta abar) ematen dutenak, bestetik.
~Sistema erdiaktiboak: ordu jakin batzuetan, zerbitzuen zentrala erabiltzaileekin harremanetan jartzen da, nola dagoen jakiteko, larrialdi baten ondoren jarraipena egiteko, datuak baieztatzeko, sistema ondo dabilela egiaztatzeko edo erabiltzaileari zerbait gogorarazteko (eguna, hitzordua, medikamentua hartzea…), besteak beste.
-Erantzun-motaren arabera:
~Unitate mugikorrik gabe: zentrotik ematen da zerbitzua, soil-soilik. Operadoreek deia jaso, artatu eta, erabiltzailearen premiaren arabera, eskaerari erantzuteko baliabideak mugiarazten dituzte. Baliabide publikoak izan daitezke (polizia, suhiltzaileak, 112, anbulantzia…), edo erabiltzailearen kontakturako pertsonak (senideak, adiskideak, auzokideak…).
~Unitate mugikorrarekin: arreta-zentroak emandako zerbitzuak osatzen ditu, etxean dagoen unitateari esker. Zerbitzua ematen duen enpresak erabiltzailearen etxeko giltzak izaten ditu (haren baimena jaso ondoren). Hartara, larrialdirik gertatuz gero, telelaguntzako profesionalak erabiltzailearen etxera joan daitezke, erori bada altxatzeko, ohean altxatu ezinik badago sendagileari atea irekitzeko eta beste.

Desgaitasuna duten pertsona batzuek erabiltzen dituzten aulki gurpildunak edo beste direla eta, ezin izaten dute ibilgailu normalik erabili. Ondorioz, ibilgailu egokituak erabili behar izaten dituzte.
Taxiak izan daitezke edo anbulantziak izan daitezke, segun eta aulki gurpildunean badabiltza, andan badabiltza edo beste laguntza teknikoren bat behar badute.