Erizaintza

Pazientearen bizilekuan bertan sendaketa egiteko zerbitzua, edozein arrazoi tarteko pertsonak lesioa jasan duenean.
Zauri-motaren arabera, teknika bat edo beste erabiliko du profesionalak; halere, infekzioak prebenitzea eta orbaintze-prozesua suspertzea izango da beti helburua.
Erizaintzako profesional aditua arduratuko da sendaketa egiteaz.

Sendagileak agindutako injektagarria etxera eramaten du zerbitzuak. Ondorioz, zerbitzua hartzeko ezinbestekoa da sendagilearen agindua edukitzea, zer injektatu eta zenbateko dosia eta maiztasunarekin injektatu behar den esaten duena.
Medikamentu injektagarriak bide parenteraletik ematen dira; hau da, larruazala zeharkatuz. Honela eman daitezke, sendagilearen aginduaren arabera: zainetik, dermisetik, larruazalpeko ehunaren azpitik edo muskulutik.
Bide bat ala beste erabili, orratzaren tamaina desberdina izango da, bai eta pazientea heldua edo umea den kontuan hartuta ere.
Bide hori erabiltzen da, besteak beste, txertoak eta sendagileak horrela ematea agindu dituen medikamentuak emateko, antiinflamatorioak izan, kortikoideak izan edo bestelakoak izan.

Jostura: larruazala, muskuluak, tendoiak, odol-hodiak eta abar kirurgiaz lotzea, zenbait material erabiliz (hariak, grapak, kolak eta abar). Kendu egin behar dira kanpoko jostura-puntuak, zauri edo ebakuntza kirurgiko bat josi ondoren larruazalean ikusten direnak, denbora-epe jakin bat igaro ondoren. Osasun-alorreko profesionalei dagokie eginkizun hori, hots, medikuei edo erizainei.
Jostura egin duen profesionalak jarri behar du puntuak kentzeko data, eta pazienteak egun horretan joan behar du osasun-alorreko profesionalarengana; bestela, kaltegarria izan daiteke haren osasunerako.
Normalean, ebakuntza egin eta handik 7-10 egunera kendu ohi dira jostura-puntuak eta grapak, betiere jostura ongi orbaindu bada.
Zauriaren egoera zein den, puntu edo grapak batzuk kentzea eta beste batzuk uztea eta geroago kentzea erabaki dezake osasun-langileak.

Garrantzitsua da aldian behin tentsio arteriala hartzea, hipertentsiboak garen ala ez jakiteko.
15-45 urte bitartean lau urtean behin egitea gomendatzen da, eta 2 urtean behin adin horretatik aurrera, salbu eta tentsio altua daukagula antzeman badugu; hala bada, maiztasun handiagoarekin egin behar ditugu, kontrolatzen gaituen sendagilearen aginduei jarraikiz.
Tentsio arterialaren zifrek balioa izateko, adituen gomendioen arabera hartu behar da, hala neurtzeko gailuei dagokienez nola neurtzeko baldintzei dagokienez.
Tentsio arteriala egoki hartzeko, honako gomendio hauek bete behar ditugu:
• Gutxienez bost minutuan atsedenean egon ostean hartu behar da.
• Pertsonak erlaxatuta egon behar du, presarik gabe.
• Neurketa egin aurreko ordu erdian ez du jan behar eta ez du substantzia kitzikagarririk (kafea, tea) hartu eta erre behar.
• Eserita hartu behar da, ez luzatuta, bizkarra aulkiaren euskarriaren kontra ondo bermatuta. Hankek zorua ukitu behar dute, ez dira gurutzatuta egon behar, eta eskuak erlaxatuta egon behar du, sakatu gabe eta atseden-egoeran.
• Ez da hitzik egin behar.
• Tentsiorik altuena neurtu den besoan hartu behar da, eta horixe izango da hurrengoetan ere hartzeko erreferentzia. Besoak bihotzaren altueran (gutxi gorabehera) bermatuta egon behar du.
• Gailuaren zorroak larruazala ukitu behar du eta, beraz, pazienteak mahuka altxatu behar du. Negua bada eta arropa asko baditugu jantzita, hobeto da kentzea, aldi berean jantzi bat baino gehiago baditugu besoan jasota, gune hori estutuko duen eraztuna sor dezakegu eta.
• Pertsona ondo kokatu eta gero jarriko diogu zorroa, besoaren diametroari egokituta (txikia, normala, handia). Besoaren tamainaren arabera, bata edo bestea erabiliko dugu. Eskuz edo makinaz har dezakegu tentsio arteriala.
• Eskuz egiteko, merkuriozko esfigmomanometroa jartzen da besoan eta besoaren barneko arteriaren taupada auskultatzen da, fonendoskopioa erabiliz. Horixe da erreferentziako teknika, baina tentsio arteriala hartzen zaion pertsonaren mende dago, hein batean. • Automatikoki hartzeko, homologatutako gailuak erabiltzen dira.
Etxean neurtutako tentsio arteriala normatzat jotzeko, 135/85 mmHg baino txikiagoa izan behar du (13 eta erdi, 8 eta erdi).